ಧೀರಜ್ಲಾಲ್ ಹೀರಾಚಂದ್ ಅಂಬಾನಿ, ಅಥವಾ ಧೀರೂಭಾಯಿ ಅಂಬಾನಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಉದ್ಯಮಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಅವರು ಜುಲೈ 6, 2002 ರಂದು, ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರು ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಕಂಪನಿಯಾದ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ನ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ಧೀರೂಭಾಯಿ ಅವರ ಜೀವನವು 'ಕಡುಬಡತನದಿಂದ ಸಿರಿತನಕ್ಕೆ' (rags-to-riches) ಸಾಗಿದ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ಮತ್ತು ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ಕಥೆಯಾಗಿದೆ. ಗುಜರಾತ್ನ ಚೋರ್ವಾಡ್ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕರ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದ ಅವರು, ತಮ್ಮ 16ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಯೆಮೆನ್ನ ಏಡನ್ಗೆ ತೆರಳಿ, ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಬಂಕ್ನಲ್ಲಿ ಗುಮಾಸ್ತರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ, ಕೇವಲ ₹15,000 ಬಂಡವಾಳದೊಂದಿಗೆ ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ಮಸಾಲೆ ಮತ್ತು ಪಾಲಿಯೆಸ್ಟರ್ ನೂಲಿನ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಕಂಪನಿಯೇ 'ರಿಲಯನ್ಸ್ ಕಮರ್ಷಿಯಲ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್'. 'ವಿಮಲ್' (Vimal) ಎಂಬ ಬ್ರಾಂಡ್ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ, ಅವರು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಪಾಲಿಯೆಸ್ಟರ್ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರ ವ್ಯಾಪಾರ ತಂತ್ರಗಳು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡಿ, ಕಡಿಮೆ ಲಾಭಾಂಶದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದರು.
1977 ರಲ್ಲಿ, ಧೀರೂಭಾಯಿ ಅವರು ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರು ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು (Initial Public Offering - IPO) ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಭಾರತದ ಬಂಡವಾಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿದರು. ಅವರು ದೇಶದ ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣಗಳು ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿನ ಸಾಮಾನ್ಯ, ಮಧ್ಯಮ-ವರ್ಗದ ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯತ್ತ ಆಕರ್ಷಿಸಿದರು. ಅವರು 'ಇಕ್ವಿಟಿ ಕಲ್ಟ್' (equity cult) ಅನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರ ಕಂಪನಿಯ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಗಳು (Annual General Meetings - AGMs) ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸಾವಿರಾರು ಷೇರುದಾರರು ಅದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಪಾಲಿಯೆಸ್ಟರ್ನಿಂದ ಪೆಟ್ರೋಕೆಮಿಕಲ್ಸ್, ಸಂಸ್ಕರಣೆ (refining), ಮತ್ತು ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲ ಅನ್ವೇಷಣೆಯಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು. ಅವರು ಸರ್ಕಾರಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪರವಾನಗಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು (License Raj) ತಮ್ಮ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ನಿಪುಣರಾಗಿದ್ದರು, ಇದು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿವಾದಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರ ಧೈರ್ಯ, ದೂರದೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು 'ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಯೋಚಿಸು, ವೇಗವಾಗಿ ಯೋಚಿಸು, ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಮುಂದೆ ಯೋಚಿಸು' (Think big, think fast, think ahead) ಎಂಬ ತತ್ವವು, ರಿಲಯನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಒಂದು ಜಾಗತಿಕ ದೈತ್ಯನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. ಅವರ ಜೀವನವು ಭಾರತೀಯ ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆಯ ಉತ್ಸಾಹದ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.