ತೇನ್ಜಿನ್ ಗ್ಯಾತ್ಸೋ, 14ನೇ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ದಲೈ ಲಾಮಾ, ಜುಲೈ 6, 1935 ರಂದು ಟಿಬೆಟ್‌ನ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ತಕ್ತ್ಸೆರ್ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ, ಲಾಮೋ ಥೋಂಡುಪ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದ ಪ್ರಕಾರ, ದಲೈ ಲಾಮಾ ಅವರು ಕರುಣೆಯ ಬೋಧಿಸತ್ವ ಅವಲೋಕಿತೇಶ್ವರನ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪುನರ್ಜನ್ಮವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. 13ನೇ ದಲೈ ಲಾಮಾ ಅವರು 1933 ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ, ಅವರ ಪುನರ್ಜನ್ಮವನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಒಂದು ಶೋಧನಾ ತಂಡವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. 1937 ರಲ್ಲಿ, ಈ ತಂಡವು ಲಾಮೋ ಥೋಂಡುಪ್ ಎಂಬ ಬಾಲಕನನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿತು. ಈ ಬಾಲಕನು ಹಿಂದಿನ ದಲೈ ಲಾಮಾ ಅವರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಗುರುತಿಸುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ, ಅನೇಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣನಾದನು. ಎರಡು ವರ್ಷದವನಾಗಿದ್ದಾಗ, ಅವನನ್ನು 13ನೇ ದಲೈ ಲಾಮಾರ ಪುನರ್ಜನ್ಮವೆಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಯಿತು. 1940 ರಲ್ಲಿ, ಅವನನ್ನು ಟಿಬೆಟ್‌ನ ರಾಜಧಾನಿ ಲಾಸಾದಲ್ಲಿರುವ ಪೋಟಾಲಾ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, 14ನೇ ದಲೈ ಲಾಮಾ ಆಗಿ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವನಿಗೆ ತೇನ್ಜಿನ್ ಗ್ಯಾತ್ಸೋ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವನಿಗೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಸಂನ್ಯಾಸ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.
1950 ರಲ್ಲಿ, ಚೀನಾ ಟಿಬೆಟ್ ಅನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಾಗ, 15 ವರ್ಷದ ತೇನ್ಜಿನ್ ಗ್ಯಾತ್ಸೋ ಅವರು ಟಿಬೆಟ್‌ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಜಕೀಯ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಯಿತು. ಅವರು ಮುಂದಿನ ಒಂಬತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ, ಚೀನೀ ಆಡಳಿತದೊಂದಿಗೆ ಶಾಂತಿಯುತ ಪರಿಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಆದರೆ, 1959 ರಲ್ಲಿ, ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಜನರ ದಂಗೆಯನ್ನು ಚೀನಾ ಕ್ರೂರವಾಗಿ ಹತ್ತಿಕ್ಕಿದಾಗ, ದಲೈ ಲಾಮಾ ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವಿದೆ ಎಂದು ಅರಿತು, ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಬೇಕಾಯಿತು. ಅವರು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಾವಿರಾರು ಅನುಯಾಯಿಗಳಿಗೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಆಶ್ರಯ ನೀಡಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಅವರು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಧರ್ಮಶಾಲಾದಲ್ಲಿ 'ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಗಡಿಪಾರು ಸರ್ಕಾರ'ವನ್ನು (Tibetan Government-in-Exile) ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ಅಲ್ಲಿಂದಲೇ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಜನರ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಅಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ, ದಲೈ ಲಾಮಾ ಅವರು ಶಾಂತಿ, ಕರುಣೆ ಮತ್ತು ಅಹಿಂಸೆಯ ಪ್ರಬಲ ಪ್ರತಿಪಾದಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಜಾಗತಿಕ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗಾಗಿ, ಅವರಿಗೆ 1989 ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬೈಲಕುಪ್ಪೆಯಂತಹ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ವಸಾಹತುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕರ್ನಾಟಕ, ದಲೈ ಲಾಮಾ ಅವರನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಗೌರವದಿಂದ ಕಾಣುತ್ತದೆ.